«Η σημασία της Μουσικής και της κίνησης στη βρεφική ηλικία»
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η μουσική σε συνδυασμό με την κίνηση συμβάλλουν σημαντικά στην ψυχική και σωματική διαμόρφωση της προσωπικότητας των παιδιών στη βρεφική ηλικία, ενισχύοντας τη χαρά, την απόλαυση και την ανάπτυξη των μουσικοκινητικών ικανοτήτων τους. Τα παιδιά μαθαίνουν να εξερευνούν τα συναισθήματά τους, να αναπτύσσουν τη φαντασία τους και να καλλιεργούν τη δημιουργικότητά τους. Για το λόγο αυτό η μουσική και η κίνηση αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο στην εκπαίδευσή τους.
ΜΟΥΣΙΚΗ
Η μουσική ως τέχνη των ήχων χρησιμοποιείται για να εκφράσουμε τον εσωτερικό μας κόσμο. Είναι μια παγκόσμια γλώσσα επικοινωνίας, είναι το μέσο μεταφοράς συναισθημάτων και μεταφέρει τις αντιλήψεις και τις προσδοκίες των ανθρώπων. Ο Πλάτωνας υποστήριζε πως η μουσική είναι το θεμέλιο όλης της εκπαίδευσης.
Από την 26η εβδομάδα κύησης το έμβρυο έχει τη δυνατότητα να αντιλαμβάνεται ήχους και να ανταποκρίνεται σε αυτούς. Ήχοι όπως ο χτύπος της καρδιάς της μητέρας, η φωνή της και εξωτερικούς ήχους από το περιβάλλον όπως η μουσική. Μετά τη γέννησή τους οι ήχοι αυτοί ταξινομούνται σε λόγο, μουσική και θόρυβο και επηρεάζουν σημαντικά την πορεία της ανάπτυξής τους καθώς αποτελούν πρωταρχικές ψυχαγωγικές και κοινωνικές εκφράσεις.
Η μουσική βοηθά στην ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας και σκέψης αλλά ακόμα και στη σωματική ανάπτυξη μέσα από μουσικοκινητικές δραστηριότητες. Με αυτόν τον τρόπο το παιδί μαθαίνει να ελέγχει τις κινήσεις και τις αντιδράσεις του αλλά και να πειθαρχεί. Ακόμη, το παιδί νιώθει ελεύθερο να δημιουργήσει, να αυτοσχεδιάσει και να αποκτήσει εμπειρίες. Επίσης, το τραγούδι και τα νανουρίσματα επιδρούν ευεργετικά στη σωματική, κοινωνική συναισθηματική και γνωστική ανάπτυξη.
Σύμφωνα με τον Piaget η μουσική αγωγή συμβάλλει στη νοητική ανάπτυξη, ενώ ο Gardner υποστηρίζει πως η μουσική νοημοσύνη μπορεί να αλληλεπιδράσει με άλλες νοητικές ικανότητες του ατόμου. Κατά την Langer, η μουσική μπορεί συχνά να εκφράσει ό,τι δε μπορεί να εκφράσει ο λόγος και ο Reimer αναφέρει πως η αξία της μουσικής μέσα στο γενικότερο πλαίσιο της αισθητικής αγωγής, βρίσκεται στον εμπλουτισμό της εσωτερικότητας του ανθρώπου που είναι το συναίσθημα.
ΚΙΝΗΣΗ
Η κίνηση αποτελεί έναν τρόπο έκφρασης, που συντελεί στη συνολική ανάπτυξη των βρεφών που εξερευνούν τον κόσμο γύρω τους. Η έλλειψη λεκτικής επικοινωνίας επιτρέπει την έκφραση της φαντασίας, την εξερεύνηση και τη γνώση του σώματος και τη συνολική σωματική ανάπτυξη.
Όταν συνδυάζεται με τη μουσική, τα παιδιά καθώς κινούν όλο το σώμα τους, αποκτούν την αίσθηση του ρυθμού, αντιλαμβάνονται τις αλλαγές στην ταχύτητά του, καλλιεργούν την αντίληψη, κινούνται ελεύθερα και αυθόρμητα, ψυχαγωγούνται, απολαμβάνουν και εκτιμούν τη μουσική. Επιπλέον, με τα κατάλληλα παιδαγωγικά παιχνίδια στα παιδιά αυτής της ηλικίας αναπτύσσονται κινητικές δεξιότητες, ισορροπία και έλεγχος των μελών του σώματός τους, ώστε να κινούνται με σιγουριά. Η ικανότητα για μικρές κινήσεις θα βοηθήσουν αργότερα στη λεπτή κινητικότητα και στη γραφή και οι λοιπές, στην αντίληψη των εννοιών του χώρου, του χρόνου, της διάρκειας και της ενέργειας.
Καθώς το σώμα είναι το βασικό όργανο δράσης, όταν το βρέφος αρχίζει να κινείται θα έρθει σε επαφή με τον εξωτερικό κόσμο ανακαλύπτοντας πολλαπλά κινητικά ερεθίσματα. Θα ανακαλύψει με αυτή τη διαδικασία το περιβάλλον και τις δυνατότητές του μέσα σε αυτό, αλλά και σε σχέση με τα υπόλοιπα μέλη μιας ομάδας. Τέλος, δίνεται η δυνατότητα έκφρασης του εσωτερικού κόσμου και επικοινωνίας.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Ο ρόλος της Μουσικής και της Κίνησης είναι σπουδαίος, απαραίτητος και καταλυτικός για τη συνολική ανάπτυξη των παιδιών στη βρεφική ηλικία. Οι μουσικοκινητικές δραστηριότητες αναπτύσσουν τη συνείδηση του σώματος, τον προσανατολισμό, την έκφραση, τη δημιουργικότητα, ενισχύουν την κοινωνικότητα και την αυτοπεποίθηση, διεγείρουν τη φαντασία, την περιέργεια, καλλιεργούν την ενσυναίσθηση, αναπτύσσουν ψυχικά και σωματικά και προετοιμάζουν το παιδί για την υπόλοιπη ζωή του.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Ζώγαλη, Μ. (2018). Οι επιδράσεις της μουσικής ακρόασης στην ανάπτυξη του παιδιού.
Παπουτσάκη, Σ. (2012). Επιστημονικές θεωρίες και ερευνητικά ευρήματα για την μουσική ανάπτυξη των παιδιών ηλικίας 0 ως 5 ετών.
Ηθοποιός-Εμψυχώτρια θεατρικού παιχνιδιού-Β. Βρεφονηπιοκόμων
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: ΜΠΕΣ ΣΤΟΝ ΡΥΘΜΟ